Boek: Julius Caesars Waterloo was ... Maastricht
Julius Caesar leed een zware nederlaag bij Maastricht en zag er anders uit dan tot nog toe gedacht. Het was ook niet bepaald een good looking heerschap. Hoe we dat een paar duizend jaar later kunnen weten? Archeoloog en vanwege zijn vak ook auteur Tom Buijtendorp presenteerde op 22 juni in het Rijksmuseum van Oudheden zijn onderzoek met nieuwe visie over de aanwezigheid van Julius Caesar in onze Lage Landen. Zijn boek Caesar in de Lage Landen verschijnt dinsdag 26 juni.
Tom Buijtendorp neemt ons mee naar recent opgegraven kampen uit Caesars tijd en analiseert inheemse goudstukken en onderzoekt de geografie en beoordeelt opnieuw Caesars eigen statistieken. Wat vond hij zoal uit?
Caesar en zijn legereenheden waren tijdens de Gallische oorlog veel noordelijker gelegerd dan tot nog toe werd gedacht. Er zijn sterke aanwijzingen dat een hoogteburcht bij Maastricht in 54 en 53 voor Chr. diende als kamp en logistiek centrum van Caesars leger. Die kennis steunt op een analyse van inheemse goudstukken en de recent vastgestelde omvang van de versterking.
Bekend is dat Caesar in het door hem genoemde kamp persoonlijk rondliep en zijn leger er de grootste nederlaag van de Gallische Oorlog leed. Caesars statistieken wijzen erop dat circa de helft van zijn gesneuvelde soldaten in het noorden omkwam.
Het onderzoek raakte in een versnelling toen bekend werd dat de schoenspijkers van Caesars soldaten een unieke vorm hadden. Daardoor zijn al drie noordelijk gelegen kampen aan Caesar gekoppeld, en bestaat de hoop op nieuwe ontdekkingen, waarvoor het als een reisgids geschreven boek de nodige potentiële vindplaatsen van kampen en slagvelden aangeeft.
Door Tom Buijtendorps onderzoek krijgt Julius Caesar ook letterlijk een nieuw gezicht. In het Rijksmuseum van Oudheden (RMO) werd op 22 juni een levensechte gezichtsreconstructie van de veldheer gepresenteerd, waarbij de schedelvorm en haardracht afwijken van de gebruikelijke afbeeldingen.
Volgens de archeoloog vertoont Caesars hoofd de zichtbare gevolgen van een zware bevalling, een nieuw gegeven in Caesars biografie. Dankzij de schedelafwijking kon Tom Buijtendorp het authentieke Caesarportret identificeren, dat sterk afwijkt van de veelal getoonde marmeren Caesarbustes die kenn elijk wat geflatteerd waren.
Archeologe en fysisch antropologe Maja D’Hollosy combineerde de resultaten van Tom Buijtendorps onderzoek met een van die oudste Caesarportretten zoals dat te zien is in het RMO. De reconstructie is komende maanden gratis te bezichtigen in de entreehal van het museum.
Volgens de archeoloog helpt de reconstructie van Caesars portret beseffen dat we het gevestigde beeld van Caesar moeten loslaten. ‘De nieuwe versie is evenmin een absolute waarheid, maar biedt wel een geloofwaardig alternatief voor het gevestigde beeld.’ De reconstructie is mogelijk gemaakt met financiële steun van de Provincie Zuid-Holland.
Het onderzoek is echter nog niet afgerond. ‘Nu de aanwijzingen zich opstapelen dat Caesar in de Lage Landen is geweest kunnen we verder met een vervolgonderzoek om zaken te toetsen, want veel is nog onzeker,’ besluit de archeoloog.
Boek: Caesar in de Lage Landen. De Gallische Oorlog langs Rijn en Maas
Auteur: Tom Buijtendorp
Uitgeverij Omniboek (Onderdeel van Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep bv).