Naar de poppenwereld van de film Anomalisa
Het was zo'n ijskoude dag maar wij knoopten ongeveer 83 shawls om en gingen toch naar een film met bewegende en sprekende poppen. Het was een bijzondere film hoewel de poppen eigenlijk niets anders deden dan de meeste mensen gewoonlijk ook wel doen. Consumeren, eten, werken en liefhebben. Maar het bleven poppen.
De hoofdpersoon van het verhaal gaat op reis om een lezing te houden. Hij heeft een boek geschreven over klantenservice waardoor iedereen her en der super-vriendelijk wordt. Zijn boek is zo bekend dat iedereen in bedrijven super-klantvriendelijk met elkaar spreekt maar niet echt naar een antwoord luistert.
Een beetje als in onze supermarkten waarin iedereen je bij de kassa 'een fijne dag ' toewenst als een onverbiddellijk commando waar straf op staat als je zou weigeren.
Nagenoeg alle poppen in de film Anomalisa spreken met een brommerige mannenstem. Als de eenzame hoofdpersoon zijn vroegere geliefde naar het hotel laat komen zie je een vrouwenpop maar ze spreekt men een mannenstem. Nagenoeg de hele film klaagt de hoofdpersoon erover dat hij geen banden met anderen blijvend kan aanhouden al gloort er uiteindelijk wel iets nieuws en heel positiefs aan de horizon.
Het verhaal gaat verder over niets bijzonders. Toch blijft het steeds spannend wat de poppen in de film gaan doen. Dat komt ook doordat regisseur Charlie Kaufman zijn animatiefilm in een uniforme maatschappij situeert die ons een poppenwereld laat zien waarin de ons opgelegde vaststaande patronen in relaties minder verplicht lijken.
Daarom is deze zwaar overdreven zogenaamd monotone wereld vol poppengedoe ergens heel bevrijdend. Ondanks het ijskoude weer voelen we ons door alles heen ergens verwarmd. Wie gaat er nu ook een pop verbieden een sterke liefde te "voelen" voor haar of hem of voor allebei? Die erotiek en sexualiteit tussen poppen kan niemand veel schelen.
Maar in de echte mensen-wereld zijn mensen die ontsnappen aan vaste patronen in sexuele relaties zwaar onderbelicht. Daar is dit te erg. Zogenaamd bestaan andere relaties zelfs niet. Van poppen kan iedereen het zich wel makkelijk indenken dat ze verschillende of andere liefdes tegelijk voelen maar mensen ... Dat kan niet hoor. Die gevoelens zijn er gewoon niet.
Je moet wel in een vakje kunnen worden gestopt. Zo blijft alles duidelijk voor iedereen. Onderworpen aan je vaste verpakking. Als je toch met mensen met andere grenzen te maken krijgt zijn het in films en in verhalen altijd trouweloze figuren of manipulatieve types.
De zangeres Loeki Knol zong het indertijd al in het liedje 'Algebra' over gedwongen keuze van vóór en ook automatisch tegen bij verliefd zijn:
Wat heb ik nou aan algebra?... Ik hou van jou maar ook van hem; ik hou van kaas maar ook van jam... Zijn ogen zijn net zo blauw als die van jou...
Ik wou dat het net zo eenvoudig was als rekenen maar ik wéét wat ik voel...