Plakkaat van Verlatinghe Pronkstuk van Nederland

DEN HAAG - Het Plakkaat van Verlatinghe is gekozen tot pronkstuk van Nederland. Het pronkstuk van Nederland laat zien wat ons definieert, wat het meest zegt over onze historie en wat ons het meest verbindt. Het Nationaal Archief in Den Haag is de trotse bewaarder van het Plakkaat en stelt het permanent tentoon in het voor iedereen vrij toegankelijke publiekscentrum.

  “Ik ben blij dat Nederland heeft gekozen voor het Plakkaat van Verlatinghe als pronkstuk van Nederland”, zegt plechtig Irene Gerrits, directeur Collectie en Publiek van het Nationaal Archief. “Het is een iconisch document dat geldt als een van de geboortepapieren van Nederland."
En zoals iedereen nu vast wel weet heeft het daarnaast als voorbeeld de Amerikaanse onafhankelijkheidsverklaring ter inspiratie gediend. Dat hebben we ook kunnen zien toen president Obama het in ons land in het Rijksmuseum kwam bewonderen. Het is een document waar we met z’n allen erg trots op mogen zijn...

Het Nationaal Archief is natuurlijk dolgelukkig met het resultaat van de stemming. "We willen alle stemmers hartelijk bedanken, ” laat Irene Gerrits daarom graag weten. Is het document dan echt zo bijzonder? Waarom?

"Het Plakkaat van Verlatinge uit 1581 is de onafhankelijkheidsverklaring van Nederland. In de Tachtigjarige Oorlog komen de Nederlanden in opstand tegen de Spaanse vorst. In het Plakkaat van Verlatinghe wordt koning Filips II niet langer erkend als heer der Nederlanden."

Onze voorouders hadden meer dan genoeg van de dictatoriale vorst en besloten dat als een vorst niet wil luisteren naar zijn burgers de onderdanen het volste recht hebben met hem af te nokken. Wie daar nog meer over na wil pluizen (er zijn altijd mensen die zelf willen zien of het wel klopt) zoeken het maar op op de site van het Nationaal Archief.

Bij de inhuldiging van Koning Willem-Alexander bleek hij al iemand te zijn die zijn taken ernstig opvat. Doorgaans staat onze Koning bekend als een vlot en beminnelijk mens maar hij blijkt voor hij aan zijn taak begon diepgaand in de zware geschiedenis-litteratuur van ons land te zijn gedoken. Dat viel op te maken uit zijn speech. Daarin verwees hij eveneens naar het Plakkaat waar in staat beschreven dat de Koning er is voor zijn onderdanen en niet andersom.

Bij zijn inhuldiging zei onze Koning onder meer: “… dat diepgewortelde besef werd al in 1581 door de Staten-Generaal vastgelegd in de Akte van Verlatinghe.”

Het Nationaal Archief was ook ongelooflijk blij verrast met het brede enthousiasme voor het Plakkaat. De geschiedenis en achtergronden daarvan kwamen ook sterk tot leven bij monde van ambassadeurs op tv en op sociale media. Ambassadeur Erik Scherder – vermaard neuropsycholoog en hartstochtelijk fan van het Plakkaat – trok parallellen met het heden en wist zo veel mensen te overtuigen op het Plakkaat te stemmen.

Ook de andere ambassadeurs van 'waar Nederland trots op kan zijn ' en de redactie die mede het programma ontworpen en bedacht heeft verdienen een groot compliment voor deze enthousiaste en toegewijde presentatie.

Maar ja... Iedereen weet dat VRIJHEID Nederlanders boven alles gaat. Het lange gedicht op het Nationale Monument op de Dam van de dichter Roland Holst heeft niet voor niets als laatste zin: NIET ONBEHEERST, DOCH ENKEL BEHEERST VAN BOVEN DE WERELD BLIJFT VRIJHEID ONS DEEL'.

Bij het Nationaal Archief krijg je altijd en overal toegang tot ons nationaal geheugen. Op locatie in Den Haag en via nationaalarchief.nl / Alle uitzendingen van Het pronkstuk van Nederland zijn terug te zien op hetpronkstukvannederland.avrotros.nl

FOTO: ANNE REITSMA