Omstreden Tsjechische premier verliest verkiezingen
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - Na onthullingen dat hij miljoenen aan fiscaal belastbaar vermogen had verzwegen heeft de ANO-partij van de Tsjechische premier Andrej Babis de verkiezingen verloren en een belangrijke politieke nederlaag geleden. De uitslagen van de stemming toonde aan dat de Tsjechische centrum-rechtse oppositiegroep Together de meeste stemmen heeft gekregen.
Deze oppositiepartij zou samen met de liberale Pirates/Mayors 108 zetels in de wacht slepen van het 200 zetels tellende Lagerhuis van het parlement. Beide partijen zullen een nieuwe regering vormen met andere politieke bondgenoten waardoor zij samen een meerderheid zullen vormen. Het resultaat was niet wat de opiniepeilingen hadden voorspeld. De afgelopen dagen was Babis echter onder druk komen te staan door onthullingen dat hij 22 miljoen dollar in lege vennootschappen had gestoken om een kasteel te kopen in een op een heuvel gelegen dorp in Mougins, Frankrijk, bij Cannes.
De lege vennootschappen en het kasteel werden niet vermeld in Babis' vereiste activarekeningen, bleek uit bepaalde documenten. Een vastgoedgroep die indirect eigendom is van Babis kocht in 2018 het bedrijf in Monaco dat eigenaar was van het kasteel, is uit een onderzoek gebleken. Babis heeft daarop gezegd dat het rapport bedoeld was "om hem te schaden" in de aanloop naar de parlementsverkiezingen in Tsjechië die vrijdag en zaterdag werden gehouden.
Babis, 67, was tijdens de campagne eerder in de problemen geraakt vanwege kritiek dat hij de pandemie van het coronavirus verkeerd had aangepakt, de snel stijging van de staatsschuld had bevorderd en tijdens zijn ambtsperiode zijn zakelijke belangen had behartigd. Babis heeft alle beschuldigingen ontkend.
"We hebben echter de kans gekregen dat we deel blijven uitmaken van het democratische Europa, als we ons niet langer in de schulden steken," reageerde Samen-leider Petr Fiala, 57, een voormalig docent politieke wetenschappen en rector aan de universiteit, aan verslaggevers. "Binnen 24 uur zullen onderhandelingen plaatsvinden met de leiders van de Piraten/burgemeesters. De resultaten spreken voor zichzelf: de democratische oppositie heeft een duidelijke meerderheid behaald."
De resultaten van 99,97 procent van de stemdistricten zijn geteld. Samen is met 27,78 procent van de stemmen als winnaar uit de bus gekomen voor ANO dat 27,13 procent van de stemmen kreeg. De groep Piraten/Meesters kreeg 15,6 procent, volgens de officiële resultaten.
Babis zei: "Er waren vijf partijen tegen ons, en zij hadden maar één programma: Babis verwijderen." Hij voegde eraan toe dat de oppositie "de nadruk had gelegd op verschillende verzonnen schandalen" om hem te verslaan. De miljardair vroeg om meer tijd. In zijn functie sinds december 2017 heeft Babis getracht nog eens vier jaar aan de macht te blijven door te beloven de lonen en pensioenen in de publieke sector verder te verhogen.
Hij heeft ook kritiek op de Europese Unie en migratie. Tegenstanders hebben zijn beleid waaronder het verhogen van de staatsschuld veroordeeld. Zij hebben al lang kritiek op wat zij beschouwen als een belangenconflict in verband met het zakenimperium van de premier.
Babis is een nauwe bondgenoot van de Hongaarse premier Viktor Orbán, wiens regering met soortgelijke beschuldigingen van corruptie wordt geconfronteerd. Orbán, die Babis' anti-migratie en EU-scepticisme deelt, steunde de herverkiezing van de Tsjechische premier en woonde zelfs een verkiezingsbijeenkomst bij.
DOOR: STEFAN J. BOS