Boek: De Vuist van de vakbond door Menno Tamminga
Het boek: "De vuist van de vakbond - Een recente geschiedenis" meldt ons dat in 2004 in oktober 300.000 mensen naar het Museumplein trekken voor de allergrootste vakbondsdemonstratie ooit. De auteur Menno Tamminga legt daarin uit dat het inwilligen van de toen gestelde eisen een Pyrrusoverwinning zal zijn. Regelingen om eerder te stoppen met werken worden getroffen maar tien jaar later en een financiële crisis verder blijken de grote ondernemingen echter de winnaars.
Hoe kan het dat de topsalarissen blijven stijgen en grote bedrijven hun winsten steeds meer oppotten, terwijl de lonen van werknemers voortdurend gematigd worden? Ondertussen moeten we allemaal doorwerken tot ons 67ste en is de macht van de vakbond verkruimeld.
Ledenaantallen stagneren, zzp’ers maken een opmars en steeds minder werknemers zien zichzelf als een klassieke arbeider, laat staan dat ze zich laten organiseren. En dat klopt helemaal. Iedereen kan dit trouwens in eigen omgeving waarnemen. Het is de hoogste tijd dat dit onderwerp zo helder aan de orde worden gesteld.
Hoe is het mogelijk dat momenteel sommige mensenin hogere posities krankzinnig grote bedragen toucheren en anderen levenslang voor een krats moeten zwoegen?
Je kunt terecht vaststellen dat er aan grotere beloningen ook grotere verantwoordelijkheden zijn gekoppeld. En dat er aan moeilijkere opdrachten veel jaren van harde studie of praktijkervaring vooraf zijn gegaan. Ook is er een verschil in capaciteiten. Of in talenten. Dat vraagt om waardering die in verhouding is. Hoewel in de wereld van de kijkbuis -die enigszins ons voorbeeld werd- bijvoorbeeld ook zeer overdreven beloningen voor enkelingen een rol spelen.
Kortom: de balans is te veel naar één kant doorgeslagen. Er is een nieuwe klasse van werkende armen omhoog gekomen. Helaas. Zij zouden zich bewuster samen moeten opstellen. Duidelijk zijn en tot betere overeenkomsten komen.
Menno Tamminga analyseert de rol van de FNV – met 1,1 miljoen leden nog altijd een van de grootste maatschappelijke organisaties – van 1997 tot heden en onderzoekt de rol van de vakbond in de eenentwintigste eeuw. Over een paar maanden kiest de FNV een nieuwe voorzitter. Kan deze het tij nog keren?
Dat is zijn vraag... Hoe zal het antwoord zijn?
Menno Tamminga (1957) is redacteur van NRC Handelsblad. Hij won belangrijke journalistieke prijzen. Onder meer met artikelen over Nederlandse bedrijven die in hoog tempo in buitenlandse handen vallen.
Uitgeverij De Bezige Bij
Boek: De vuist van de vakbond. Een recente geschiedenis werd geschreven door Menno Tamminga en is ook als e-book verkrijgbaar.
Foto: Bob Bronshoff