Knotwilgschilderij in Van Goghmuseum
‘Ik heb dien ouden kanjer van een knotwilg nog geattaqueerd en ik geloof dat dat de beste van de aquarellen geworden is’ schrijft Vincent van Gogh aan Theo van Gogh op 31 juli 1882. Het Van Gogh Museum heeft voor het eerst sinds 5 jaar een werk van Vincent van Gogh (1853-1890) aangekocht. De waterverftekening Knotwilg vormt een belangrijke aanvulling op de collectie van het museum...
Axel Rüger: “Het werk stond specifiek op onze wensenlijst als belangrijke mogelijke aankoop omdat het een van de meest representatieve waterverftekeningen uit Van Goghs Haagse periode is. Tot vandaag hadden wij daar geen voorbeeld van in onze collectie. Dat dit werk nu bij onze collectie hoort is fantastisch, niet alleen voor het Van Gogh Museum maar ook voor de Collectie Nederland.’’
Knotwilg is gemaakt in Den Haag in juli 1882, een periode waarin Van Gogh voor het eerst meerdere grote en volwaardige aquarellen vervaardigde. Van al deze waterverftekeningen is het nu juist deze waarover hij zelf het meest tevreden was zo schreef hij in een van zijn brieven. Het werk toont een weggetje langs een sloot waaraan een knotwilg staat. In de achtergrond zijn de remisegebouwen van het station Rijnspoor goed zichtbaar.
Op een van zijn vele tochten in de omgeving van zijn huis aan de Haagse Schenkstraat kwam Van Gogh deze plek tegen. Hij beschrijft het motief uitvoerig in twee brieven, en gaat daarbij ook in op de sfeer van de voorstelling die hij wilde oproepen. In een brief aan Theo: ‘Een somber landschap – dien dooden boom bij een stilstaand met kroos bedekten plas, in ’t verschiet een remise van de Rijnspoor waar spoorlijnen elkaar kruisen, zwarte berookte gebouwen – verder groene weilanden, een kolenweg en een lucht waar de wolken jagen, grauw met een enkel schitterend wit randje en een diepte van blauw daar waar de wolken zich scheuren even.’
Dit schrijft Vincent van Gogh allemaal hierover aan Theo van Gogh op 31 juli 1882. Presentatie daarvan op de begane grond van het Rietveldgebouw.
Knotwilg wordt getoond samen met een aantal andere werken uit de tijd dat Van Gogh in Den Haag woonde zoals Scheveningse vrouw (november-december 1881) en Landweg (maart-april 1882). Bijzonder is dat ook de brieven te zien zullen zijn waarin Van Gogh Knotwilg beschreef én waarin hij een schets maakte naar de waterverftekening, eveneens voorzien van waterverf. Zo liet hij aan Theo zien waar hij mee bezig was, de reden voor veel van zijn briefschetsen. Beide brieven en de opvallend uitgewerkte briefschets bevonden zich al in het Van Gogh Museum.
Knotwilg is aangekocht met steun van de Vincent van Gogh Stichting, de BankGiro Loterij, Vereniging Rembrandt en haar Themafonds Prenten en Tekeningen, het VSBfonds en het Mondriaan Fonds.