Roemeense president weigert af te treden na roerige verkiezingen
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - 7 december 2024 - BOEKAREST/BOEDAPEST — De Roemeense president Klaus Iohannis zegt dat hij niet op 21 december zal aftreden zoals gepland, maar dat hij zal vertrekken nadat een nieuw staatshoofd is gekozen.
Hij sprak vrijdagavond zijn land toe nadat het Constitutionele Hof de presidentsverkiezingen nietig had verklaard, waarbij hij onregelmatigheden aanhaalde nadat de veiligheidsdiensten hadden gesuggereerd dat de pro-Russische kandidaat Călin Georgescu de eerste ronde had gewonnen vanwege Russische inmenging.
Hij zou het op zondag 8 december opnemen tegen de liberale Elena Lasconi in een tweede ronde. Lasconi is fel pro-NAVO en pro-Europese Unie en zou de eerste vrouwelijke president van Roemenië kunnen worden. Ze veroordeelde de uitspraak van de rechtbank en zei dat deze "de democratie van Roemenië vertrapt."
Nieuwe presidentsverkiezingen staan nu gepland in februari of maart nadat er een nieuwe regering is geïnstalleerd na de parlementsverkiezingen van zondag, die los van de presidentsverkiezingen werden gehouden.
“Volgens de Roemeense grondwet zet de president zijn mandaat voort totdat de nieuwe president zijn eed aflegt. Dus wanneer de nieuwe president wordt geïnstalleerd, is dat het moment waarop ik vertrek als president,” legde Iohannis uit tijdens televisie-uitzendingen.
Hij zei dat hij geen ambitie heeft om de volgende premier te worden.
Iohannis zei dat hij het eens was met de uitspraak van het Constitutionele Hof. Na [de eerste ronde van de presidentsverkiezingen] begon ik berichten van inlichtingendiensten te ontvangen over een aantal vreemde dingen," herinnerde Iohannis zich.
"Ik ontving de rapporten en ik was erg bezorgd over wat ik las, dus riep ik de Roemeense Nationale Veiligheidsraad bijeen," legde hij uit. "De conclusies waren ernstig."
Hij zei dat duidelijk bleek dat Georgescu profiteerde van "enorme illegale verkiezingssteun" hoewel hij had verklaard "geen uitgaven te hebben gedaan voor zijn verkiezingscampagne."
Iohannis zei dat hij "informatie van diensten ontving" dat de pro-Russische kandidaat "illegaal werd gesteund door een buitenlands land, wat een kwestie voor de nationale veiligheid oplevert."
Georgescu voerde een succesvolle campagne op het socialemediaplatform TikTok. Zijn populariteit explodeerde in de weken voor de stemming, waarbij de kandidaat tientallen miljoenen views kreeg dagen voor de eerste ronde, kennelijk in de campagne die werd gesteund door Moskou.
De woorden van Iohannis bevestigden de verklaringen van de Roemeense inlichtingendiensten dat de overwinning van Georgescu “geen natuurlijke uitkomst” was en dat een gecoördineerde sociale mediacampagne door een “staatsbedrijf” zijn overwinning kunstmatig in de hand heeft gewerkt.
De documenten toonden aan dat een vermeend vooraf georganiseerd slapend netwerk twee weken voor de verkiezingen plotseling actief werd.
De Roemeense inlichtingendienst concludeerde dat het netwerk methoden gebruikte die kenmerkend zijn voor een staatsbedrijf bij het rekruteren en coördineren met anderen via het berichtenplatform Telegram.
Door de documenten werd eveneens ontdekt dat bijna 1 miljoen euro ($1.056.000) werd uitgegeven tijdens de campagne door iemand die Georgescu's kandidatuur steunde.
Georgescu, die wenkbrauwen fronsend zijn marginale overtuigingen en zijn steun uitsprak voor Roemeense nazileiders uit de Tweede Wereldoorlog, beweerde dat hij geen campagnebudget had en werd geholpen door vrijwilligers.
Vrijdag zei hij dat de beslissing van het Constitutionele Hof "meer betekent dan een juridisch geschil. Het is in feite een geformaliseerde staatsgreep."
In televisietoespraken zei hij: "Beste vrienden, we zijn in de kerstvastenperiode en vandaag is het Sinterklaasdag. Op deze dag heeft de Roemeense staat de democratie overgenomen en met voeten getreden."
Toch zien regeringsleiders in de Europese Unie en de Verenigde Staten hem als een gevaar voor de fragiele democratie van Roemenië, die werd ingevoerd na de Roemeense Revolutie van 1989, na decennia van dictatuur. Ondanks de onrust zei president Iohannis: "Roemenië is een veilig, solide land" dat de laatste ontberingen zal overwinnen.
Roemenië is een cruciale lidstaat van de militaire alliantie van de NAVO, aangezien het een lange grens heeft met het door oorlog verscheurde Oekraïne. Het heeft Oekraïne gesteund met militaire hulp om het Russische offensief te stoppen.