Vier doden bij gewelddadige protesten in Indonesië
JAKARTA — Vier mensen werden zaterdag gedood tijdens gewelddadige protesten in Indonesië en dit dodental kan ook nog oplopen. Deze protesten waren aangewakkerd door verontwaardiging over de privileges die de politieke elite van het land kreeg, enorme belastingen, bezuinigingen en de groeiende invloed van het leger.
Tijdens het laatst bekende incident stak een woedende menigte een lokaal parlementsgebouw in brand in een Indonesische provinciehoofdstad. Hierbij kwamen minstens drie mensen om het leven en werden vijf anderen in het ziekenhuis opgenomen, meldden functionarissen zaterdag.
De brand in Makassar, de hoofdstad van de provincie Zuid-Sulawesi, brak vrijdagavond uit. Getuigen meldden dat het gebouw van het provinciaal bestuur, waardoor het gebied een griezelige oranje kleur kreeg. Reddingswerkers hadden zaterdagochtend drie lichamen geborgen, terwijl vijf mensen met brandwonden of botbreuken in het ziekenhuis lagen nadat ze uit het gebouw waren gesprongen, bevestigden de rampenbestrijdingsautoriteiten.
De doden vielen kort nadat zaterdag meer details naar buiten kwamen over de dood van een motortaxichauffeur die werd overreden door een gepantserd "tactisch" politievoertuig tijdens een protest nabij het nationale parlement in de hoofdstad Jakarta. Ambtenaren identificeerden de man als Affan Kurniawan. Worthy News, dat donderdag zijn dood meldde, kreeg videobeelden waarop te zien was hoe de man werd aangereden door een politievoertuig. Vrouwen waren huilend te horen en woedende demonstranten renden naar de politie toen de auto probeerde door te rijden.
De politiechef van de hoofdstad, Asep Edi Suheri, bevestigde dat tijdens de botsingen op donderdag een gepantserd politievoertuig Kurniawan, die werkte voor taxidiensten Gojek en Grab, doodreed. Hij bood zijn excuses aan aan de familie van Kurniawan. Een vereniging van motorrijders meldde dat Kurniawan niet betrokken was bij de protesten, waarbij ook talloze mensen gewond raakten. Vrijdagmiddag vertelde Abdul Karim, een functionaris van de nationale politie, aan verslaggevers dat de autoriteiten de zeven politieagenten die in het voertuig zaten dat Kurniawan aanreed wegens schending van de ethische regels, twintig dagen zouden worden vastgehouden.
Kurniawans begrafenis werd bijgewoond door honderden andere motorrijders die deelauto's vervoerden. Zij begeleidden zijn lichaam in een konvooi van tweewielers door het centrum van Jakarta naar de begraafplaats, aldus getuigen. "We zijn diep teleurgesteld, vooral in de ogen van de veiligheidsfunctionarissen en de chef van de nationale politie", zei Ari Potret, een chauffeur die Kurniawans begrafenis bijwoonde. "Dit is barbaars."
Getuigen deelden ook beelden met Worthy News waarop naar verluidt een sluipschutter te zien was die gestationeerd was bij een hoog gebouw en zich richtte op de protesten. Het leger wordt steeds meer betrokken bij dit soort situaties. Honderden demonstranten en minstens 25 politieagenten raakten gewond bij de protesten in Jakarta en elders, aldus functionarissen.
Er werd traangas afgevuurd en alleen al in Jakarta werden donderdag zo'n 950 mensen gearresteerd tijdens de protesten, aldus de Nationale Commissie voor de Rechten van de Mens.Een andere groep, Jakarta Legal Aid, heeft de regering opgeroepen om minstens 600 mensen vrij te laten die na de demonstraties nog steeds vastzitten. "Bid alstublieft voor Indonesië", zei een christelijke ondernemer wiens dochters in de buurt van het protestgebied in Jakarta wonen.
Ze zei dat er bezorgdheid was over de groeiende rol van veiligheidstroepen en het leger bij het hardhandig optreden tegen demonstranten, waaronder veel studenten en arbeiders. Worthy News publiceerde haar naam niet vanwege zorgen over de veiligheid. Zaterdag bleven de spanningen hoog oplopen in Jakarta, terwijl de autoriteiten uitgebrande auto's, politiebureaus en bushaltes opruimden die door boze demonstranten in brand waren gestoken.
Daarnaast staken demonstranten in de West-Java-stad Bandung vrijdag ook een regionaal parlement in brand, maar er werden geen slachtoffers gemeld, aldus functionarissen. In Surabaya, de op één na grootste stad van Indonesië, bestormden demonstranten het regionale politiebureau nadat ze hekken hadden vernield en voertuigen in brand hadden gestoken, meldde Worthy News.
Buitenlandse ambassades in Jakarta, zoals die van de VS, Australië en landen in Zuidoost-Azië, adviseerden hun burgers in Indonesië "om demonstratiegebieden of grote openbare bijeenkomsten te vermijden". Nu de spanningen escaleerden, meldde het door China gecontroleerde bedrijf ByteDance dat het de livefunctie van zijn populaire socialemediaplatform TikTok voor de "komende dagen" in Indonesië heeft opgeschort na de dodelijke protesten in het land. "Gezien het toenemende geweld tijdens de protesten in Indonesië nemen we extra veiligheidsmaatregelen om TikTok een veilige en beschaafde plek te houden.
Als onderdeel van deze maatregel schorten we de TikTok LIVE-functie vrijwillig voor de komende dagen op in Indonesië", voegde TikTok eraan toe.
Indonesiërs twijfelen echter aan die versie en zeggen dat de centrale autoriteiten betrokken waren bij het verbod op het platform, dat 100 miljoen "accounts" of gebruikers heeft in Indonesië.
Talrijke aanwezigen bij de demonstraties hadden beelden van de plaats delict aangeleverd, waaronder foto's van de motortaxichauffeur die werd overreden door een gepantserd politievoertuig. TikTok voegde eraan toe dat het content zal blijven verwijderen die "in strijd is met" de communityrichtlijnen. De demonstraties vormen een grote uitdaging voor de recent verkozen president Prabowo Subianto.
Demonstranten zeggen dat hij weinig heeft gedaan om de enorme toelagen van parlementariërs aan te pakken: deze maand meldden lokale media dat parlementariërs meer dan 100 miljoen roepia (6.084 dollar) per maand ontvingen, inclusief een aanzienlijke huisvestingstoelage die meer dan 20 keer het minimumloon in Jakarta bedraagt.
Tegelijkertijd zijn de belastingen gestegen, ook in het regentschap Pati in Midden-Java, waar woede over een geplande verhoging van de onroerendgoedbelasting met 250 procent de lokale regent dwong af te treden. In sommige regio's zijn de grond- en onroerendgoedbelastingen met wel 1.000 procent verhoogd, wat tot wijdverbreide woede heeft geleid.
Arbeiders, die gebukt gaan onder sociale problemen in de grootste economie van Zuidoost-Azië, eisen hogere lonen. Onder druk om te laten zien dat ze om haar burgers geeft, heeft de centrale overheid in Jakarta geld omgeleid naar nationale programma's zoals gratis schoolmaaltijden. Critici, waaronder studenten, zeggen echter dat het initiatief slecht is beheerd, met meer dan 1000 gemelde gevallen van voedselvergiftiging in het hele land.
Demonstranten zeggen echter dat Prabowo sinds zijn machtsovername bijna een jaar geleden een ingrijpende militariseringscampagne heeft gelanceerd, waardoor het moeilijker is geworden om tegenspraak te tonen.
Er zijn al honderd nieuwe bataljons gevormd – met een doel van 500 in de komende vijf jaar – naast uitgebreide eenheden voor mariniers en speciale eenheden.
De regering beweert dat de nieuwe bataljons bedoeld zijn voor "niet-gevechtsfuncties" in de landbouw, veeteelt en voedselzekerheid, maar critici wijzen op het gebrek aan transparantie over het aantal troepen en de inzet ervan. "Een groot land als het onze heeft een sterk leger nodig. Geen enkel land kan onafhankelijk zijn zonder een sterk leger", benadrukte Prabowo deze maand in een toespraak ter gelegenheid van de inauguratie van nieuwe troepen in de provincie West-Java.
Waarnemers waarschuwen dat de groeiende rol van het leger in burgerzaken doet denken aan het autoritaire "dwifungsi"-tijdperk in Indonesië, toen soldaten de veiligheid en het bestuur controleerden.
"Ik maak me grote zorgen over de toekomst en die van mijn kinderen", vertelde een christen die betrokken is bij evangelisatie en huiskerken aan Worthy News. De christelijke minderheid staat al voor grote uitdagingen in 's werelds grootste moslimland, waaronder aanvallen op kerken in sommige regio's, zo documenteerde Worthy News.
DOOR: STEFAN J. BOS
Met aanvullende berichtgeving vanuit Medan en Jakarta.