Pro-Palestina-menigte jaagt op Joden in Amsterdam
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - 9 november 2024 - BOEDAPEST/AMSTERDAM - Israël haastte zich om Joden uit Nederland te evacueren nadat de ergste antisemitische aanslagen sinds de Tweede Wereldoorlog Amsterdam opschudden na een voetbalwedstrijd tussen Ajax uit de Nederlandse hoofdstad en het Israëlische Maccabi Tel Aviv.
Talrijke Joden werden opgejaagd en raakten gewond bij aanvallen in het centrum van Amsterdam door wat zij pro-Palestina-“Arabieren” noemden, die door de autoriteiten diplomatiek werden omschreven als “scooterjongeren.”
Sommigen zagen het geweld als de tweede “Kristallnacht” of de “Nacht van Gebroken Glas,” een pogrom tegen Joden uitgevoerd door Duitse nazi’s en bondgenoten in heel Duitsland op 9-10 november 1938. Er werd aanvankelijk gevreesd dat meerdere Israëlische burgers waren ontvoerd, maar ze werden later gevonden, aldus de Israëlische ambassade.
Veiligheidstroepen arresteerden tientallen mensen en haastten zich om Joodse locaties te beschermen. Bovendien leken er vliegtuigen te zijn gecharterd om Joden, voornamelijk fans van Maccabi Tel Aviv, terug naar Israël te vervoeren, aldus getuigen op Schiphol.
El Al Israel Airlines bevestigde dat het extra vliegtuigen naar Amsterdam stuurde. De Israëlische regering overwoog om speciale militaire reddingsteams te sturen, maar liet deze plannen later varen, aldus bronnen.
Te midden van de spanningen veroordeelde de Nederlandse koning Willem Alexander de antisemitische aanvallen in een telefoongesprek met de Israëlische president Isaac Herzog, aldus een officiële verklaring. Hij vertelde zijn Israëlische ambtgenoot dat hij en koningin Maxima "geschokt waren over het geweld tegen Israëlische voetbalfans die te gast waren in ons land." De koning benadrukte: "We mogen antisemitisch gedrag op straat niet negeren."
"Onze geschiedenis heeft ons geleerd hoe intimidatie van kwaad tot erger gaat, met afschuwelijke gevolgen. Joden moeten zich in Nederland overal en altijd veilig kunnen voelen. We slaan onze armen om hen heen en laten ze niet gaan."
In Boedapest, waar tientallen staatshoofden en regeringsleiders bijeen kwamen, veroordeelden de leiders van de Europese Unie ook het geweld. "Het geweld tegen Israëlische burgers in Amsterdam herinnert aan de meest schandelijke uren in de geschiedenis", zei de Franse president Emmanuel Macron. "Ik veroordeel het ten zeerste en betuig mijn steun aan de gewonden. Frankrijk zal onvermoeibaar blijven vechten tegen het verfoeilijke antisemitisme."
Ursula von der Leyen, de voorzitter van de uitvoerende Europese Commissie van de EU, gaf uiting aan die gevoelens. Ze zei dat ze "woedend was over de afschuwelijke aanvallen van gisteravond op Israëlische burgers in Amsterdam" en voegde eraan toe dat ze met Schoof over de aanvallen had gesproken. "Ik veroordeel deze onaanvaardbare daden ten zeerste. Antisemitisme heeft absoluut geen plaats in Europa. En we zijn vastbesloten om alle vormen van haat te bestrijden", voegde Von der Leyen toe op het socialemediaplatform X, voorheen bekend als Twitter.
De Nederlandse premier Dick Schoof zei dat hij Boedapest vroegtijdig zou verlaten om de situatie aan te pakken. Hij zei dat hij “het nieuws uit Amsterdam had gevolgd en geschokt was door de antisemitische aanvallen op Israëlische burgers. Dit is volkomen onacceptabel.” Hij voegde eraan toe dat hij “in nauw contact stond met alle betrokken partijen en net met de Israëlische premier Benjamin Netanyahu had gesproken om te benadrukken dat de daders zullen worden geïdentificeerd en vervolgd.”
Hij claimde dat “de situatie in Amsterdam nu weer rustig is.”
“We willen echter dat Israëliërs naar Nederland blijven komen,” vertelde hij verslaggevers aan de rand van de top. “We willen dat ze hier veilig zijn. Wat er nu is gebeurd, is schandalig."
De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Gideon Sa'ar en parlementsvoorzitter Amir Ohana reisden ook naar Nederland om de gebeurtenissen te bespreken.
Ze zouden op Schiphol worden ontvangen door minister van Justitie David van Weel en zouden leden van de Joodse gemeenschap in Amsterdam en anti-islamitische politicus Geert Wilders ontmoeten, wiens Partij voor de Vrijheid (PVV) de recente verkiezingen heeft gewonnen.
Ze waren onderweg nadat de Israëlische premier Benjamin Netanyahu had gesproken over een "zeer gewelddadig incident" en de geheime dienst Mossad had opgedragen soortgelijke onrust bij gebeurtenissen in het buitenland te voorkomen, vernam Worthy News&Nieuwspartner De Couturekrant.
Het Israëlische reisadvies voor Nederland is ook aangescherpt vanwege zorgen over meer geweld tegen Joden. Ironisch genoeg veroordeelde de Palestijnse Autoriteit de "provocaties" door Israëliërs in Amsterdam zonder dit uit te werken of bewijs te leveren.
Terug in Amsterdam, amper 80 jaar na het einde van de Holocaust, waren Joden nog steeds aan het bijkomen nadat ze gedwongen waren zich opnieuw te verbergen, bang voor anti-Israëlische aanvallers die op hen zouden jagen.
Sommigen leken bereid om Joodse voetbalfans een nachtje te ontvangen in deze stad die bekend werd door Anne Frank, het Joodse meisje dat een dagboek schreef over haar familie die zich verborgen hield voor de nazi's.
Aviv Antzov, die donderdag uit Israël aankwam voor de voetbalwedstrijd tussen Ajax uit Amsterdam en Maccabi Tel Aviv uit Israël, zei: “In Amsterdam dachten we dat we veilig waren. In Europa verwacht je dit soort dingen niet. Dit had niets met Maccabi te maken. Dit was geen hooliganisme. Dit kwam puur omdat we Joden zijn."
Op verschillende plekken in Amsterdam werden vluchtende Joden opgevangen in safe houses, terwijl pro-Palestijnse Arabieren, door de autoriteiten omschreven als “scooterjongeren”, naar hen op zoek gingen.
Eén van degenen die safe houses regelden, was Esther Voet, hoofdredacteur van het Nieuw Israëlietisch Weekblad. “De app [van het berichtenplatform] liet paniekberichten zien over mensen die hun hotels niet meer konden bereiken. Mijn collega reed naar Amsterdam en haalde hier en daar mensen van straat en zette ze op veilige plekken. Dit is het enige wat we konden doen." Sommige Joden vertelden verslaggevers dat ze “doodsbang waren om hun kind nooit meer te kunnen zien.”
Hulp kwam te laat voor een 43-jarige man die met trillende handen op het bed van zijn kamer in hotel Manofa in het Damrak in het centrum van Amsterdam zat. Verslaggevers zagen een grote rode bult op zijn voorhoofd. Veel fans van Maccabi Tel Aviv hadden een kamer gehuurd in één van de goedkope hotels aan het Damrak, op een steenworp afstand van het Centraal Station.
“De wedstrijd was geweldig, ondanks het verlies. Maar wat wil je, Ajax is een sterk team. Ik kwam voor de sfeer en de Ajax-fans waren onze vrienden. Ik had de Johan Cruijff Arena nog nooit gezien. Indrukwekkend,” vertelde hij aan De Telegraaf. Maar na de wedstrijd, die Ajax met 5-0 had gewonnen, ging het mis, herinnert de man zich, die anoniem wilde blijven uit angst voor meer geweld.
Toen hij uit de metro stapte en de paar honderd meter naar zijn hotel wilde overbruggen, werd hij plotseling tegen de grond geslagen “door een groep Arabieren, moslimjongeren.” Het waren “Arabieren, ja, moslimjongeren. Gekleed in het zwart, met capuchons en bivakmutsen om hun gezicht te bedekken. Sommigen hadden Palestijnse vlaggen om hun nek. Voor ik het wist, lag ik op de grond en schopten ze tegen mijn hoofd.”
Hij wist Hotel Manofa te bereiken met de hulp van vrienden. Het bleek een toevluchtsoord te zijn voor nog veel meer opgejaagde Israëliërs. “Er zaten hier tachtig tot honderd van hen binnen,” herinnert hotelmanager Peter Quame zich, die zei dat hij de hele nacht niet had geslapen. “Ze zaten opeengepakt op de trap, in de gangen, in onze kleine receptie. Het was verschrikkelijk.”
Quame zei dat hij de politie had gebeld, maar zij hem hadden verteld dat ze niets konden doen. “Ze zeiden dat ze binnen moesten blijven omdat het buiten niet veilig voor ze was. Sommigen hadden hier al een kamer, en anderen huurden gewoon een kamer omdat ze niet durfden te vertrekken.” Hij was één van de minstens 30 supporters van de Israëlische club Maccabi Tel Aviv die gewond raakten, waaronder vijf die ziekenhuisbehandeling nodig hadden, aldus de politie van Amsterdam.
De vijf verlieten later het ziekenhuis, zei René de Beukelaer, hoofdofficier van justitie bij het Nederlandse Openbaar Ministerie. Van de 62 mensen die zijn aangehouden in verband met het geweld in Amsterdam, zitten er nog steeds tien vast, waaronder acht volwassenen en twee minderjarigen, voegde hij toe.
De beveiliging rond belangrijke Joodse locaties werd opgevoerd na meldingen van vandalisme, zeiden ambtenaren. Er werd een tijdelijke noodtoestand afgekondigd in de regio, waaronder Amsterdam en de buitenwijk Amstelveen, bekend om zijn grote Joodse gemeenschap, vernam Worthy News&Nieuwspartner De Couturekrant.
Burgemeester Tjapko Poppens van Amstelveen vertelde dat hij gewonde Joodse mensen had ontmoet. Hij zei ook dat hij een gesprek had geleid over de crisis binnen de "Driehoek", het overleg tussen de burgemeester, de hoofdofficier van justitie en de politiechef.
“We kijken terug op een pikdonkere nacht, en zelfs vandaag is het nog donker”, voegde burgemeester Femke Halsema van Amsterdam toe over het antisemitische geweld tegen supporters van de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv. “Jongens op scooters reden kriskras door de stad, op zoek naar supporters”, aldus Halsema. “Het was een aanrijding.” Ze zei dat velen "werden geslagen en geschopt, waarna de relschoppers snel op de vlucht sloegen, op de vlucht voor de politiemacht die massaal op de been was."
Halsema, een linkse Groene politicus, heeft echter kritiek gekregen omdat ze vermeende antisemitische Pro-Palestina-protesten toeliet. Ze zei dat ze "heel goed begrijpt dat dit de herinnering aan pogroms terugbrengt", de oorspronkelijk Russische term voor grootschalig en buitensporig geweld tegen Joden. De aanvallen op Joden vonden plaats op de vooravond van de herdenking van de Kristallnacht in de Portugese synagoge. "Ondraaglijk en onverteerbaar", zei Halsema over de aanvallen. "Ik ben woedend. Ik schaam me voor het gedrag van relschoppers en criminelen."
De burgemeester is echter onder druk komen te staan nadat zij de afgelopen maanden talloze gewelddadige pro-Palestina-protesten heeft toegestaan, zelfs vlak voor de opening van het Holocaust Museum, waar overlevenden antisemitische leuzen moesten verdragen.
Wethouder Moorman had in Amstelveen een zaaltje gehuurd om de Amstelveners geruststellend toe te spreken over het geweld wat zich daar had voorgedaan tegen de Joodse Amstelveners. Er kwamen zoveel Amstelveense burgers op af dat de zaal veel te klein bleek en haar toespraak werd diverse malen door protesten onderbroken. De wethouder werd verweten dat ze nu wel over maatregelen sprak maar dat ze daarmee veel te laat was. Toen ze toch doorsprak riep een boze vrouw: "Hou dat maar voor je. Wat doen jullie... Wij willen maatregelen en hebben genoeg van dat slappe gelul."
En een Holocaust-overlevende vertelde Worthy News&Nieuwspartner De Couturekrant dat ze ook nu weer op haar hoede was, een sentiment dat door veel Joden wordt gedeeld.
GESCHREVEN DOOR:
JOHAN TH. BOS IN AMSTERDAM EN STEFAN J. BOS IN BUDAPEST