Roemenië: Strafrechtelijk onderzoek naar pro-Russische presidentskandidaat
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - 26 februari 2025 - BOEKAREST/BOEDAPEST — Roemeense aanklagers zeggen dat ze een strafrechtelijk onderzoek zijn gestart tegen Calin Georgescu, de vermeende extreemrechtse koploper in de geannuleerde presidentsverkiezingen van vorig jaar die wordt gezien als een bondgenoot van Rusland.
Autoriteiten zeiden dat Georgescu werd vastgehouden en ondervraagd over verschillende beschuldigingen, waaronder het promoten van antisemitisme en criminele acties.
Een woordvoerder zei dat het verhoor plaatsvond op de dag dat hij officieel zijn presidentskandidatuur zou bekendmaken voor de verplaatste verkiezingen in mei. De vorige stemming waaraan hij in december deelnam ging over vermeende Russische inmenging ten gunste van Georgescu, een felle criticus van de militaire alliantie van de NAVO en westerse steun voor het door oorlog verscheurde Oekraïne.
Moskou ontkende de beschuldigingen van inmenging in de verkiezingen.
Aanklagers zijn een strafrechtelijk onderzoek gestart na de annulering, gaande over beschuldigingen van wangedrag, variërend van fraude bij de campagnefinanciering tot het promoten van antisemitisme en haatzaaiende taal tot handelingen "tegen de constitutionele orde".
Woensdag, na Georgescu meerdere uren te hebben ondervraagd, zeiden ze dat ze hem formeel onderzochten op beschuldigingen van "het vormen van een antisemitische organisatie, het promoten van oorlogsmisdadigers en fascistische organisaties en het verspreiden van valse informatie".
De Amerikaanse presidentiële adviseur Elon Musk veroordeelde de aanklachten. "Ze hebben zojuist de persoon gearresteerd die de meeste stemmen heeft gekregen bij de Roemeense presidentsverkiezingen", zei Musk woensdag op zijn socialemediaplatform X. "Dit is daar een zóódje."
Eerder bekritiseerden andere leden van de regering van de Amerikaanse president Donald Trump Roemenië omdat het zijn verkiezingen nietig had verklaard. De Amerikaanse vicepresident JD Vance zei dat de annulering betekende dat Roemenië "de Amerikaanse waarden niet deelt", terwijl miljardair Musk de opperrechter van het hooggerechtshof die de stemming nietig verklaarde een "tiran" noemde.
Aanklagers zeiden woensdag ook dat ze 47 adressen hadden doorzocht van mensen en verenigingen die banden hadden met Georgescu, die de Roemeense fascistische leiders uit de jaren dertig prees als patriotten en martelaren. Georgescu uitte ook bewondering voor zowel Trump als de Russische president Vladimir Poetin. Hij blijft de eerste keuze van kiezers in opiniepeilingen voorafgaand aan de herverkiezing in mei, hoewel het nog onduidelijk is of hij zich kandidaat mag stellen.
Onder anderen die door de politie werden vastgehouden, was Horatiu Potra, een voormalig lid van het Franse Vreemdelingenlegioen en militair contractant in de Democratische Republiek Congo wiens beveiligingsbedrijf lijfwachten levert voor Georgescu. Aanklagers zeiden dat er tijdens de inval een grote hoeveelheid wapens en verborgen geld werd gevonden.
De spanningen van woensdag kwamen een dag nadat de drie extreemrechtse oppositiepartijen van Roemenië een motie van wantrouwen hadden ingediend tegen de pro-Europese coalitieregering. Die move zou waarschijnlijk mislukken, maar analisten zeggen dat het de publieke bekendheid van de partijen kan vergroten voorafgaand aan een herverkiezing van de presidentsverkiezingen.
Eerder deze week trad de vertrekkende Roemeense president Klaus Iohannis af, een dag voordat hij te maken kreeg met een afzettingsstemming die werd aangewakkerd door de annulering van de presidentsverkiezingen van het land vorig jaar. Tegenstanders hadden erop aangedrongen hem te schorsen vanwege zijn besluit om aan te blijven tot een nieuwe stemming in mei.
Het hooggerechtshof van Roemenië heeft de verkiezingen van december op controversiële wijze nietig verklaard vanwege beschuldigingen van Russische inmenging die Iohannis had helpen uiten, aldus waarnemers. De gematigde, pro-EU-leider beriep zich op “nationale veiligheidsoverwegingen”, maar critici en kandidaten in de verkiezing zeiden dat zijn acties ondemocratisch waren.
Iohannis werd vervangen door senaatsvoorzitter Ilie Bolojan, hoofd van de Liberale Partij en lid van de regeringscoalitie. Hij trad aan als interim-president met beperkte bevoegdheden tot de verkiezingen in deze lidstaat van de Europese Unie en de militaire NAVO alliantie.