Hongaarse Orbán verdedigt ‘vredesmissie’ naar Poetin in Moskou
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - 6 juli 2024 - MOSKOU/BOEDAPEST – De Hongaarse premier Viktor Orbán, één van de meest pro-Russische leiders van Europa, heeft vrijdag in Moskou de Russische president Vladimir Poetin ontmoet in het kader van zijn inspanningen om de oorlog in Oekraïne te beëindigen, ondanks veroordeling door de Europese Unie .
Orbáns maakte zijn reis slechts enkele dagen nadat hij de Oekraïense president Volodymyr Zelenskyy in Kiev had ontmoet om een mogelijk staakt-het-vuren met Rusland te bespreken, dat in februari 2022 een grootschalige invasie van Oekraïne lanceerde.
Orbán erkende echter dat hij geen EU-mandaat had om te onderhandelen, hoewel zijn land op 1 juli het roulerende presidentschap van het blok van België overnam. “Wat ik doe lijkt misschien een vorm van onderhandelen, omdat we achter een tafel zitten en bepaalde kwesties bespreken, maar we onderhandelen niet”, zei hij in een interview met de Hongaarse staatsradio. “Daarvoor heb ik ook geen mandaat nodig, want ik vertegenwoordig niets.”
Hij zei echter dat hij naar beide partijen wilde luisteren om daar de rode lijn te zien en de mogelijkheden om tot een staakt-het-vuren te komen, gevolgd door vredesbesprekingen waar Hongarije klaar voor is.
Kort nadat hij in Rusland was geland voor zijn eerste reis naar het land sinds Poetin zijn invasie lanceerde, publiceerde Orbán een foto met het onderschrift: “De vredesmissie gaat door. Tweede stop: Moskou.”
In het Kremlin voerden de twee leiders gesprekken die een hoge Moskou-assistent omschreef als een ‘openhartig gesprek’, waarin alle aan Oekraïne gerelateerde aangelegenheden aan bod kwamen.
Daarna werd gezamenlijk met verslaggevers gesproken. Poetin gaf te kennen dat hij niet bereid was compromissen te sluiten aangaande de maximum eisen die hij vorige maand aan Oekraïne stelde.
Hij wil dat Kiev land afstaat dat bezet is door Russische troepen, de troepen op zijn grondgebied zich verder terugtrekken en zijn poging om zich bij de militaire NAVO-alliantie aan te sluiten, laat vallen. “We hebben het over de volledige terugtrekking van alle troepen uit de Volksrepublieken Donetsk en Loegansk en uit de regio’s Zaporizja en Cherson”, benadrukte Poetin.
Deze voorwaarden zijn al verworpen door Zelenskyy en zijn westerse bondgenoten, omdat ze zeggen dat Kiev vier Oekraïense regio’s zou moeten opgeven die Rusland ‘geannexeerd’ heeft, maar militair nog niet volledig controleert. Maar nu Orbáns bondgenoot Donald J. Trump waarschijnlijk terugkeert naar het Witte Huis, realiseert Kiev zich dat er niet veel tijd meer is om de realiteit ter plaatse te veranderen.
Net als Orbán gelooft Trump dat er geen militaire oplossing bestaat voor het gewapende conflict, dat vermoedelijk zo'n 500.000 soldaten aan beide kanten heeft gedood en gewond.
Orbán zei dat hij Poetin naar drie hoofdzaken had gevraagd: de huidige vredesplannen, de mogelijkheid van een staakt-het-vuren en de toekomst van het Europese veiligheidssysteem. “Ik ben de president dankbaar voor de open en eerlijke discussie”, zei Orbán. “Ik heb geleerd dat de posities [nog steeds] ver van elkaar verwijderd zijn.”
Orbán bedankte de Russische president voor het verwelkomen van hem ‘onder deze moeilijke omstandigheden’.
“Sinds 2009 is dit onze elfde face-to-face dialoog. Maar het is een specialere gelegenheid dan de vorige. Zoals u zei, bekleedt Hongarije vanaf 1 juli het voorzitterschap van de Raad van de EU”, zei de Hongaarse leider. “Ik moet toegeven dat het aantal landen dat in deze oorlog met beide partijen kan praten langzaam aan het verdwijnen is”, zei Orbán.
“We bereiken langzaam het punt waarop Hongarije het enige Europese land is dat met alle andere landen praat. En ik wilde van deze gelegenheid profiteren om met u te praten over kwesties die belangrijk zijn voor Europa”, voegde hij eraan toe.
Verschillende EU-leiders waardeerden zijn inspanningen niet, waaronder de Zweedse premier Ulf Kristersson, die zei: “Het geeft een verkeerd signaal af naar de buitenwereld en is een belediging voor de strijd van het Oekraïense volk voor zijn vrijheid.”
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz was het daarmee eens en zei dat Orbán “naar Poetin reisde als Hongaarse premier”, en niet als gezant van de Europese Raad. Dat weerspiegelde de boodschap van Charles Michel, voorzitter van de Europese Raad, die op X schreef: “Het roulerende EU-voorzitterschap heeft geen mandaat om namens de EU met Rusland in zee te gaan.”
De Estse premier Kaja Kallas, die op het punt staat de volgende hoofddiplomaat van de EU te worden, zei dat Orbán “op geen enkele manier de EU of de standpunten van de EU vertegenwoordigt” tijdens zijn bezoek aan Moskou. “Hij exploiteert de positie van het EU-voorzitterschap om verwarring te zaaien”, zei ze.
De uitvoerende voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, waarschuwde: “Verzoening zal Poetin niet tegenhouden. Alleen eenheid en vastberadenheid zullen de weg vrijmaken voor een alomvattende, rechtvaardige en duurzame vrede in Oekraïne.”
NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg zei dat er “geen tekenen waren dat Poetin bereid was om over vrede te onderhandelen.”
Ondanks de protesten van de Europese partners van Orbán bespraken de twee leiders ook de betrekkingen tussen Rusland en de EU, die volgens Poetin “op een historisch dieptepunt” zijn beland.
De Russische leider zei dat hij Orbáns bezoek zag als een poging om "de dialoog te herstellen" tussen internationale spelers. Orbán verduidelijkte dat hij die dialoog gaande wilde houden tijdens Hongarijes EU-voorzitterschap, georganiseerd met de door Trump geïnspireerde slogan: "Let's Make Europe Great Again."