Chabad-rabbijnen en een kind slachtoffer van terreur in Sydney
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - 16 december 2025 - JERUZALEM/PARIJS/BOEDAPEST/SYDNEY — Joodse gemeenschappen wereldwijd zijn diep getroffen door één van de dodelijkste terreuraanslagen op Joden buiten Israël in decennia. Schutters openden het vuur op een Chanoeka-viering in Sydney, waarbij 15 mensen om het leven kwamen, meldde Worthy News maandag.
Onder de slachtoffers bevonden zich twee Chabad-rabbijnen, een Holocaust-overlevende, een recente immigrant, een gepensioneerde politieagent en een 10-jarig meisje, bevestigden de autoriteiten. Eén van de twee aanvallers kwam ook om het leven.
De schietpartij vond plaats tijdens "Chanoeka aan zee", een openbare viering georganiseerd door de Chabad-Lubavitch-beweging, die wereldwijd bekendstaat om haar Joodse activiteiten, onderwijs en humanitaire hulp.
Wat bedoeld was als de eerste avond van Chanoeka, het Joodse Lichtfeest, veranderde in een nachtmerrie toen een 50-jarige man en zijn 24-jarige zoon naar verluidt het vuur openden op een menigte van ongeveer 1000 mensen, waarbij zo'n 40 anderen, onder wie politieagenten, gewond raakten.
De autoriteiten omschreven het bloedbad als de dodelijkste antisemitische aanval buiten Israël sinds de Hamas-aanval van 7 oktober 2023, die de Gaza-oorlog ontketende.
CHABAD-RABBIJNEN GEDOOD
Onder de doden was rabbijn Eli Schlanger, 41, een assistent-rabbijn van Chabad in de wijk Bondi in Sydney. Hij laat zijn vrouw en vijf kinderen achter, waaronder een zoontje dat slechts twee maanden geleden geboren was.
Schlanger, geboren in Londen en opgeleid in Frankrijk en New York, sprak zich openlijk uit tegen het toenemende antisemitisme in Australië. In een interview in maart spoorde hij Joden aan om met trots op haat te reageren, door te zeggen: "Wees Joodser, gedraag je Joodser en kom Joodser over."
Familieleden zeiden dat Schlanger na de aanslag mensen zou hebben aangespoord om "licht te blijven verspreiden" door middel van liefdadigheid en vriendelijkheid.
Ook omgekomen was rabbijn Yaakov Halevi Levitan, een Chabad-afgezant en secretaris van Beth Din in Sydney, de joodse rechtbank van de stad.
Levitan, oorspronkelijk afkomstig uit Johannesburg, Zuid-Afrika, was uitgebreid actief in het Joodse onderwijs en het gemeenschapsleven en werd door collega's omschreven als een toegewijde, onmisbare figuur achter de schermen voor het functioneren van de Joodse instellingen in Sydney.
HOLOCAUSTOVERLEVENDE GEDOOD
Een ander slachtoffer was Alex Kleytman, 87, een in Oekraïne geboren Holocaustoverlevende die om het leven kwam toen hij zijn vrouw beschermde tegen kogels, aldus familieleden.
Kleytman overleefde de nazi-vervolging als kind voordat hij naar Australië emigreerde, waar hij een leven opbouwde als civiel ingenieur. Joodse liefdadigheidsinstellingen hadden zijn verhaal eerder gedocumenteerd als een voorbeeld van veerkracht na de Holocaust.
Ook Dan Elkayam, 27, een Fransman die vorig jaar voor zijn werk naar Sydney was verhuisd, kwam om het leven.
De Franse minister van Buitenlandse Zaken bevestigde zijn overlijden en sprak zijn "enorme verdriet" uit. Elkayam werkte in de informatietechnologie en was actief in sport en reizen.
Het jongste slachtoffer was Matilda Britvan, 10, een leerlinge van een taalschool in Sydney. Leraren beschreven haar als een vrolijk kind wiens "herinnering voor altijd in onze harten zal blijven".
ANDERE SLACHTOFFERS HERDACHT
Onder de doden was Reuven Morrison, 62, een zakenman en filantroop die ook na zijn verhuizing van Sydney naar Melbourne nauw betrokken bleef bij het Joodse gemeenschapsleven.
Chabad meldde dat Morrison alom bekend stond om zijn vrijgevigheid en jarenlange steun aan goede doelen, waaronder Chabad of Bondi.
Tibor Weitzen, 78, een vader, grootvader en overgrootvader die in 1988 vanuit Israël naar Australië emigreerde, kwam eveneens om het leven. Familieleden vertelden dat hij dodelijk werd geraakt door kogels toen hij een vriend van de familie probeerde te beschermen tegen vuurwapengeweld. Hij werd herinnerd als een warm en toegewijd lid van de gemeenschap.
Een ander slachtoffer was Peter Meagher, een gepensioneerde politieagent en al jarenlang vrijwilliger bij de rugbyclub, die als freelance fotograaf werkte tijdens het Chanoekafeest.
Leden van de gemeenschap beschreven hem als "een alom gerespecteerde oud-agent" die decennia lang in publieke dienst had gewerkt voordat hij werd gedood tijdens het vastleggen van een gemeenschapsfeest.
HONGARIJE EN EUROPA ROUWEN
Marika Pogany, 82 jaar, een grootmoeder met wortels in Hongarije en Slowakije, behoorde ook tot de slachtoffers.
Als jarenlange vrijwilliger in de gemeenschap werd ze in 2019 onderscheiden met de "Mensch Award" van de Jewish Communal Appeal voor het bezorgen van meer dan 12.000 koosjere maaltijden aan huis in twintig jaar tijd.
Joodse organisaties zeiden dat ze regelmatig herdenkingsbijeenkomsten voor de Holocaust bijwoonde en nauw verbonden bleef met haar erfgoed.
In Australië, Israël, Hongarije, Slowakije, Frankrijk en daarbuiten heerste maandag rouw, terwijl Joodse leiders waarschuwden dat de aanslag de groeiende wereldwijde dreiging van antisemitisch geweld onderstreept.
Leiders van de Joodse gemeenschap zeiden dat de slachting een diepe wond sloeg in een viering die symbool stond voor licht, geloof en overleving – waarden die volgens velen nu vastberadener dan ooit verdedigd moeten worden.