Rijksmuseum met 17e-Eeuwse Eetcultuur nu op Schiphol Airport
Het Rijksmuseum in Amsterdam maakt een boeiende reis terug in de tijd met zijn nieuwste tentoonstelling, "Aan tafel!", die de Nederlandse eetcultuur uit de 17e eeuw onderzoekt. Van 17 november 2023 tot november 2024 laat deze unieke tentoonstelling acht schilderijen zien uit de collectie van het Rijksmuseum om een levendig beeld te geven van wat en hoe mensen aten in de 17e eeuw. De tentoonstelling toont stillevens en alledaagse scènes van gerenommeerde kunstenaars zoals Gabriël Metsu, Abraham Mignon en Cornelis Dusart, die inzicht bieden in de voedselkeuzes, bronnen en koopgewoontes van die tijd. "Aan tafel!" is te zien in het Rijksmuseum op Schiphol en wordt mogelijk gemaakt door de sponsoring van Amsterdam Airport Schiphol en ING.
De 17e eeuw bracht een toename van de handel met zich mee die aanzienlijk veel invloed had op de eettafels. Welgestelde huishoudens versierden hun tafels met Chinees porselein, dat daarbij diende als een statussymbool, terwijl een scala aan wereldwijde voedingsmiddelen de lokale gerechten aanvulde.
Deze transformatie wordt duidelijk weergegeven in stillevens, zoals Jan Jansz van de Velde III's "Stilleven met roemer, zoutvat, tabak, citroen en olijven" uit 1651. Het schilderij bevat items zoals tabak en zout, meegebracht door de West-Indische Compagnie (WIC). Pieter Gallis' "Stilleven met vruchten" uit 1673 toont fruitsoorten uit China en Perzië.
In tegenstelling tot de weelde van de rijken was het menu van een gemiddeld gezin bescheidener. Schilderijen zoals Gabriël Metsu's "Man en vrouw aan de ontbijttafel" uit 1650-1660 tonen een eenvoudig ontbijt van brood met kaas en ham. Hetzelfde schilderij onthult het veelvuldige gebruik van bier gedurende de dag, aangezien water zelden de voorkeur kreeg.
Opmerkelijk in David Teniers II's "Man en vrouw met een kind voor een boerderij" uit circa 1650-1655 zijn de afgebeelde artisjokken naast wortelen en kolen. Artisjokken, destijds een noviteit in Nederland, kwamen oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied en werden in de late 16e eeuw geïntroduceerd in Noord-Europa.
Cornelis Dusart's "Vismarkt" uit 1683 vangt de essentie van een vismarkt waar een vrouw vis schoonmaakt. Het verkopen van producten en voedingsmiddelen was de gebruikelijke manier van levensonderhoud voor vrouwen uit de middenklasse. Zij domineerden de visserij en beoefenden verschillende rollen van verkoopsters tot leveranciers van vismanden.
In 2002 werd het Rijksmuseum het eerste Kunstmuseum met een dependance op een luchthaven. Gelegen tussen Lounge 2 en 3, achter de veiligheidscontroles op Amsterdam Airport Schiphol, is het museum 24/7 geopend, waardoor reizigers gratis toegang hebben tot de collectie.
Het Rijksmuseum is dankbaar voor de diverse vormen van steun die het ontvangt, waaronder subsidies van de overheid, bijdragen van het bedrijfsleven en fondsen, schenkingen, nalatenschappen en steun van Vrienden. Deze vormen van steun zijn essentieel voor het voortdurende succes van het Rijksmuseum.