Zuid-Afrika sinds het einde van de apartheid op weg naar coalitie
WORTHY NEWS/DE COUTUREKRANT - 1 juni 2024 - KAAPSTAD – Zuid-Afrika was voor het eerst op weg naar een nationale coalitieregering sinds wijlen Nelson Mandela het land naar de regering leidde tijdens de historische verkiezingen van 1994 die een einde maakten aan de apartheid, blijkt uit de verkiezingsresultaten.
Hoewel het al lang regerende African National Congress (ANC) de meeste stembiljetten kreeg, blijft het achter bij de meerderheid vanwege de verontwaardiging over corruptie, misdaad, werkeloosheid en een gebrek aan toegang tot elektriciteit.
Met de meeste stemmen kwam de Democratische Alliantie op de tweede plaats, terwijl de nieuwe afgescheiden uMkhonto we Sizwe Party (MK-partij) van voormalig president Jacob Zuma derde werd, en een aanzienlijke winst boekte ten koste van het regerende ANC van het land. De resultaten kwamen binnen nadat miljoenen burgers hun stem hadden uitgebracht, met lange rijen voor de stembureaus tot diep in de nacht. Het deed denken aan de stemming dertig jaar geleden die de basis legde voor een Zuid-Afrika zonder apartheid.
Aanvankelijk werd het land, vaak omschreven als de ‘Regenboognatie’, een model voor vrede en verzoening met mensen van verschillende kleuren en culturele achtergronden die aan een nieuwe toekomst werkten.
Maar dertig jaar later werd de morele basis waarop het ANC de macht overnam zwaar op de proef gesteld, waarbij functionarissen op hoog niveau werden beschuldigd van corruptie en het land werd belaagd door stijgende misdaad en andere sociale kwalen.
Er waren een recordaantal partijen en elf onafhankelijke partijen actief, terwijl Zuid-Afrikanen stemden voor een nieuw parlement en negen provinciale parlementen. Sommigen waren in ieder geval optimistisch dat de opkomst van nieuwe partijen het potentieel bood voor nieuw leiderschap en innovatieve oplossingen.
En kerkelijke functionarissen merkten dat de kiezers het lang regerende ANC straften, maar hadden gemengde gevoelens over de uitkomst. Russell Pollitt, een priester die aan het hoofd staat van het Jezuïeteninstituut in Johannesburg, zei dat het ANC “op het punt staat zijn meerderheid in Zuid-Afrika te verliezen – een meerderheid die ze sinds het begin van de democratie bezaten.”
“Het is wel teleurstellend voor ons dat Zuid-Afrikanen het ANC sinds 2009 hebben gestraft voor zijn rampzalige leiderschap door te stemmen op een partij onder leiding van de man die in 2009 president van het ANC was, de voormalige, van corruptie beschuldigde president Jacob Zuma.”
Pollitt merkte ook op dat de kiezers een andere partij kozen – de EFF – “geleid door [Zuma’s] nauwste bondgenoot, Julius Malema.”
Maar toen de resultaten binnenkwamen, was het tijd voor nieuwe partijen om op zijn minst enkele regeringsverantwoordelijkheden op zich te nemen aangezien de natie verlangt naar een vreedzamer tijdperk.