BEIRUTOPIA met Randa Mirza in Fotomuseum Den Haag
DEN HAAG - De Libanese fotograaf Randa Mirza (1978) onderzoekt in de tentoonstelling BEIRUTOPIA de dramatische veranderingen die haar geboortestad Beiroet heeft doorgemaakt. De afgelopen decennia wordt Libanon geteisterd door politieke, financiële en sociale crises wat zijn sporen heeft nagelaten. De bewoners van het land gaan gebukt onder een politieke elite die zichzelf ten koste van hun verrijkt.
BEIRUTOPIA is een persoonlijk visueel essay waarin we door de ogen van Mirza naar de stad kijken. Verschillende fotoseries, gemaakt tussen 2000 en 2025, tonen hoe Libanon in de greep wordt gehouden van voortdurende conflicten in het Midden-Oosten. Bij iedere serie kiest Mirza voor een specifieke beeldtaal om haar observaties en gevoelens uit te drukken. Kenmerkend voor haar poëtische werk is het spel met waarheid en fictie waarmee ze het beeld als een betrouwbare weergave van de werkelijkheid ter discussie stelt.
In de tentoonstelling BEIRUTOPIA neemt Randa Mirza ons mee in de recente geschiedenis van Libanon en in het bijzonder van Beiroet waar zij in 1978 werd geboren tijdens de Libanese Burgeroorlog (1975-1990). Sinds het einde van de burgeroorlog probeert Beiroet te voldoen aan de mythe van een kosmopolitische stad op het kruispunt van Oost en West, maar de aaneenschakeling van telkens weer nieuwe verwoestingen en de daaropvolgende wederopbouwplannen heeft de stad juist verder verwijderd van deze utopie en dompelt de bevolking onder in onzekerheid en wanhoop.
Over haar motivatie voor het bijeenbrengen van de verschillende series zegt ze: “Ik herinner me een moment tijdens de oorlog toen mijn moeder tegen me schreeuwde dat ik onder de bommen door moest rennen en niet achterom moest kijken. Ik groeide op met de overtuiging dat de catastrofe al had plaatsgevonden, tot de dag dat ik dertig jaar later door een verschrikkelijke explosie werd voortgestuwd door de straten van mijn verwoeste stad.” In haar vroegere werk Abandoned Rooms (2005-2006) toont Mirza de rauwe realiteit.
We zien in de expo foto’s van verwoeste appartementen en huizen die tijdens de Syrische bezetting van Libanon (1976-2005) onderdak boden aan gevluchte gezinnen. Deze ruïnes symboliseren niet alleen de fysieke vernietiging, maar ook een collectief, traumatisch geheugenverlies, zoals Mirza beschrijft. Ze belichamen de littekens van de stad—plaatsen van verval waarin mensen desondanks een bestaan wisten op te bouwen.
In haar meest recente series, toont ze zich kritisch op de wederopbouw van Beiroet. Zo confronteert Mirza de bezoeker in de serie Beirutopia (2010-2020) met billboards die luxe woningen, penthouses en zwembaden beloven—beelden die wrang contrasteren met de oorlog en gewelddadigheden die in en rondom Beiroet tot op de dag van vandaag plaatsvinden. Ze noemt deze advertenties schijnbeelden, omdat ze een utopie schetsen die haaks staat op de harde realiteit van het leven in de stad.
Een andere visualisering van het spanningsveld tussen utopie en werkelijkheid onderzoekt Mirza in Parallel Universes (2006-2009) waarin ze de betrouwbaarheid van het fotojournalistieke beeld ter discussie stelt.
Door persbeelden van de Libanese Burgeroorlog en de Israëlische aanval op Libanon in 2006 te combineren met haar eigen foto's, houdt ze de toeschouwer een spiegel voor en laat ze zien hoe geweld steeds weer als een spektakel wordt neergezet. De verschillende series die in de tentoonstelling getoond worden, zijn gebundeld in de publicatie BEIRUTOPIA , uitgegeven door Le Bec en l’Air. Met tekstuele bijdragen van Randa Mirza en teksten van Libanese auteurs, die een bredere context geven aan de geschiedenis van het land.
De teksten zijn in het Engels, Frans en Arabisch.
MEER OVER RANDA MIRZA:
Randa Mirza is geboren in 1978 in Beiroet, Libanon. Ze is een visueel kunstenaar en woont en werkt in Marseille, Frankrijk en in Beiroet, Libanon waar ze opgroeide. Haar werk houdt het midden tussen documentaire, persoonlijke expressie en artistiek schrijven en biedt ruimte voor reflectie, herstel en verzet tegen geweld.
In haar artistieke praktijk bevraagt ze heersende systemen en normen vanuit een feministisch en dekoloniaal perspectief.
Haar werk is onder meer tentoongesteld in het Institut du Monde Arabe, Parijs; Wereldmuseum, Amsterdam; Finnish Museum of Photography, Helsinki; Biennale d'art contemporain,Tunis; Kunsthalle Trier. In 2023 ontving ze een beurs voor haar boek serie van Eyes Wide Open en was ze de winnaar van de Portfolio Review Award 2023 op Rencontres d'Arles waardoor ze een jaar later een solotentoonstelling voor het festival kon maken. Mirza wordt vertegenwoordigd door Galerie Tanit.
Deze tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met Galerie Tanit (München, Duitsland en Beiroet, Libanon) en Rencontres d’Arles (Arles, Frankrijk).
FOTO:"DE COWBOYS" IS EEN FOTO VAN RANDA MIRZA EN TOONT DUIDELIJK PARALLELE REALITEITEN ...
BEIRUTOPIA is te zien van 17 mei t/m 28 september 2025 in Fotomuseum Den Haag.
FOTOMUSEUM DEN HAAG -STADHOUDERSLAAN 43 - 2517 JZ - DEN HAAG