Herdenken waar het ooit begon
4 mei in de Hollandsche Schouwburg en van 27 april t/m 5 mei 2025 in heel Nederland zijn er persoonlijke verhalen die blijven ...
Op 4 mei, tijdens de Nationale Dodenherdenking, wordt er stilgestaan bij de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog. Dit jaar vindt de plechtigheid plaats op een beladen plek: de Hollandsche Schouwburg in Amsterdam, waar duizenden Joodse mannen, vrouwen en kinderen bijeen werden gebracht voor deportatie.
Sommigen wachtten er dagen. Velen zagen hun geliefden er voor het laatst. Sommigen – zoals de moeder van wie dit stukje schrijft – zaten daar nog even, voordat de trein hen verder bracht.
De herdenking begint om 19.30 uur, de deuren zijn vanaf 19.00 uur geopend. Er zijn gebeden, zoals het Jizkor en het Kaddiesj. Een leerling van de IVKO-school leest een zelfgeschreven gedicht voor. Aanmelden is niet nodig.
Herdenken is zelden eenvoudig. Het kan afstandelijk voelen, als je ouders er niet over spraken. Als je kinderen het liever laten rusten. Als je je met de hele wereld verbonden voelt, en toch een doosje oude foto's op zolder niet loslaat.
Van 27 april tot en met 5 mei openen in heel Nederland zo'n tweehonderd huizen, winkels en scholen hun deuren voor Open Joodse Huizen | Huizen van Verzet. Intieme bijeenkomsten op plekken waar ooit Joden woonden of onderdoken.
Je hoort verhalen van moed, verlies en overleving, verteld op de plek waar het allemaal gebeurde: in woonkamers, op zolders, tussen de schuifdeuren.
Want herdenken gebeurt niet alleen op een plein, maar ook in een huiskamer. Of in jezelf. Soms stil, zonder woorden. Maar altijd met betekenis.