Phia Baruch: Wat een verhaal had ze nu weer
In de Week van de Eenzaamheid denk ik altijd aan haar, ooit een beroemde pianiste. Of ze echt zo uitzonderlijk speelde dat ze over de hele wereld werd uitgenodigd, kan ik niet beoordelen. Wat ik wél weet, is dat ze destijds verpletterend mooi was, en dat speelde waarschijnlijk ook een rol in haar succes.
Ze had alles: volle zalen, applaus en bewondering, zelfs van de meest jaloerse figuren die haar probeerden uit te horen om een schandaal los te peuteren.
Maar ondanks al dat succes herkende ik al jaren vóór haar afscheid het diepe gevoel van onvrede dat haar constant achtervolgde. Het was nooit genoeg voor haar. Ze voelde zich door het leven slecht behandeld, en dat bleef als een schaduw over haar hangen, zelfs toen ze door reuma gedwongen werd te stoppen met optreden. Net als de beroemde Marlene Dietrich trok ze zich waardig terug, maar die waardigheid kon haar innerlijke strijd niet verhullen.
Het ging nooit echt om de breuken met haar partners of het gebrek aan waardering. Haar problemen zaten dieper, geworteld in een jeugd waarin haar ouders voortdurend ruzie maakten. Als kind sloot ze zich vaak op in een kast, de handjes tegen haar oren gedrukt, om de schreeuwende stemmen niet te horen. Het kleine meisje dat daar zat, heeft haar nooit helemaal verlaten.
Ondanks haar prestaties was ze ongelukkig, en dat uitte zich in eindeloze verhalen over hoe het leven haar tegenzat. Ik vergeet bijvoorbeeld nooit: ze woonde ergens in het buitenland. En die keer ging het zelfs over haar geliefde piano, die uit een dal naar boven moest worden gehaald toen ze weer eens wilde verhuizen. Het leek haast komisch, maar in haar ogen was het een nieuw bewijs van hoe alles tegenzat.
En nu is ze oud en ziek, en de wereld is voor haar veranderd. Ze voelt zich eenzaam, met weinig mensen die nog naar haar omkijken. Ze wil niets weten van de 'appelflap-verhalen' van anderen en 'gruwt' van het idee dat iemand uit medelijden voor een kopje thee bij haar langs komt.
De laatste tijd praat ze veel over euthanasie. Ze wil een eind aan haar leven maken, en ik merk dat ik moeite heb om daar naar te luisteren.
Als ik probeer het onderwerp te vermijden, wordt ze boos. Ze belt me op en wil precies weten waarom ik haar verhaal niet wil horen. Een keer belde ze zo lang dat ik in slaap viel aan de telefoon. Niet mijn beste moment, en ik weet nog steeds niet hoe ze dat heeft opgevat.
Ik ken haar nu al tientallen jaren, en het voelt alsof het gewicht van al haar klagen op mijn schouders rust. Natuurlijk begrijp ik haar verdriet, haar isolement, maar soms vragen mensen in hun eenzaamheid te veel van je. Dat is een harde waarheid die moeilijk is om onder woorden te brengen. Zoals Dr. Phil altijd zei: "Wilt u gelijk hebben of gelukkig zijn?" Dat zinnetje speelt vaak door mijn hoofd als ik aan haar denk.
Maar ondanks haar klachten, blijf ik hopen dat ze ergens, in al haar eenzaamheid, toch ook nu nog een beetje fighting spirit kan opbrengen die ze tijdens haar carriëre liet zien om ook nu te zoeken naar dat wat ook in deze periode van haar leven haar rust kan bieden.
Rust en ook dankbaarheid voor alles wat haar wél werd geschonken.